بیانیه «محمود احمدی‌نژاد» که در آن اعلام کرده بود «در انتخابات ریاست جمهوری آینده از هیچ جریان سیاسی و فردی حمایت نخواهم کرد» به واقع بیانیه‌ای برای یک پیکار سیاسی جدید در آستانه انتخابات سال آینده محسوب می‌شود. رئیس دولت‌های نهم و دهم چند ماه قبل با توصیه رهبر انقلاب از ورود به عرصه انتخابات منع شد. احمدی‌نژاد با ابراز تمکین به صورت کتبی به این پیام رهبری، آن‌گونه که انتظار می‌رفت فعالیت‌های سیاسی خود را در قالب سفر و سخنرانی‌های مکرر از سر گرفت و سودای آن ندارد که کنج عزلت اختیار کند یا عطای سیاست را به لقایش ببخشد. اگرچه ادامه فعالیت‌های وی بعد از منع انتخاباتی توسط مقام رهبری را نمی‌توان به عرصه آمدن خود وی تحلیل کرد، اما واضح و مبرهن است جاده را برای فرد دیگری هموار می‌کند. برخی قرائن نشان می‌دهد که «مخاطب» بیانیه چند روز پیش او ـ مبنی بر عدم حمایت از کاندیدایی در انتخابات آینده ـ کسی نیست جز «مهرداد بذر‌پاش.»

بذرپاش یکی از عناصر نزدیک به جریان «پایداری» است که اتفاقاً در دولت احمدی‌نژاد مسیر سیاست‌ورزی را با سرعتی شگفت‌انگیز طی کرد؛شبیه به خود احمدی‌نژاد. او که روزگاری محمدعلی رامین؛ معاون مطبوعاتی دولت وقت او را «اسامه ابن زید» دولت مهرورز توصیف کرد، امروزه رئیس دولت وقت آشکارا طی بیانیه‌ای دست رد بر سینه‌اش می‌زند. اینکه بذرپاش مغضوب امروز احمدی‌نژاد است یا محبوب او، مهم نیست؛ مسئله این است که بیانیه وی حکمی به تداوم سیاست‌ورزی «خود» با چهره‌ای «خودی» است.

اعلام کاندیداتوری «حمید بقایی» این راز سر به مهر را فاش کرد. در واقع بقایی گویی برای بقای احمدی‌نژاد آمد. بسیاری از تحلیل‌گران سیاسی منع ورود احمدی‌نژاد به انتخابات را نشانه‌ای بر پایان او تبیین می‌کردند یا اینکه فعالیت‌های امروز وی را سرمایه‌گذاری برای انتخابات 1400 ارزیابی می‌کردند. اما رویکرد هرمنوتیک‌گرایانه از نامه اخیر وی، نشانی از حمایت از بقایی ـ معاون اجرایی‌اش ـ به دست می‌دهد. اینکه بقایی تا چه اندازه می‌تواند کاراکتر احمدی نژاد را در میان توده‌های طرفدار وی داشته باشد، نکته‌ای است که در شرایط کنونی محل بحث فراوان است. بدون تردید با شناختی که از گفتمان احمدی‌نژاد و احمدی‌نژادی‌ها وجود دارد، آنها در این اندیشه هستند تا از فضای «آنتاگونیستی» حاکم بر دو جریان اصلی سیاست‌ورزی در داخل بهره لازم را ببرند؛ یعنی فضای تقابلی دو جناح اصلی کشور. گسل‌های سیاسی عمیق موجود در سطح کلان در داخل میدانی است که جریان مذکور به آن دل بسته است. طراحان این لایه از عملیات، چالش آرای باطله را دنبال می‌کنند:«روی برگه‌های رای نام محمود احمدی‌نژاد را بنویسید. میزان بالای آرای باطله هم نشان از اعتراض به نبودن محمود احمدی‌نژاد در انتخابات است و هم میزان سرمایه اجتماعی او.» این درخواستی است که در یکی از کانال های تلگرامی حامی احمدی‌نژاد مطرح شده است.

نکته اما این است که این لایه از بازی بعد از نامزدی بقایی نه تنها متوقف نشده، بلکه همچنان در همان سطح از بدنه دنبال می‌شود. بحث‌ها در این مورد در رسانه‌های فضای مجازی خصوصاً کانال‌های تلگرامی احمدی‌نژادی‌ها داغ‌ِداغ است، تا بازی با آرای باطله در انتخابات را دنبال کنند. این رویکرد، بازی در فضایی است که آن را می‌توان به رفتاری فرصت‌طلبانه این جریان تعبیر کرد. اساساً ماهیت وجودی و بقای سیاسی جریان احمدی نژادی‌ها در اصطکاک بین نیروها و جریانات اصلی داخلی است؛ آنها نه در زمین سوخته اصول‌گرایان بازی می‌کنند و نه قرابتی با تحول‌خواهان ـ اصلاح‌طلبان و اعتدالیون ـ دارند. حتی با گزینه‌هایی نظیر رستم قاسمی، حاجی بابایی، جلیلی و قالیباف و امثالهم نیز کنار نخواهند آمد؛ علت روشن است، گزینه‌های ذکر شده در ایدئولوژی خاص جریان احمدی‌نژاد نمی‌گنجند. به این دلیل که آنها با جریان اصلی اصول‌گرا مرزبندی سیاسی و عقیدتی ندارند، و این مسئله راهبرد و عصاره اصلی سیاست‌ورزی احمدی‌نژاد است.

جریان مذکور همچنین به دنبال جذب توده‌هایی در عرصه عمومی جامعه است که به لحاظ سیاسی خنثی و سترون هستند؛ به این معنا که نه مومن به اصول‌گرایی هستند و نه سویه‌هایی دموکراسی را درک می‌کنند.

احمدی‌نژاد می‌خواهد بازی انتخاباتی اصول‌گرایان و روحانی را برهم بزند. حضور بقایی و نامزدهای دیگر که نماد تفکر احمدی‌نژاد هستند که با اعلام استقلال وارد صحنه می‌شوند، نشان می‌دهد جریان احمدی‌نژاد می‌خواهد ذهن جریان‌های سیاسی را درگیر خود کنند. این حضور نامزدها باعث می‌شود بخشی از انرژی جریان‌های سیاسی معطوف به این نامزدها شود. بعید به نظر می‌رسد بقایی و برخی از چهره‌های نزدیک به احمدی‌نژاد به دلیل حاشیه‌هایی که در دولت نهم و دهم داشته‌اند ـ بماند محکومیت‌های قضایی ـ بتوانند از سد شورای نگهبان عبور کنند. اما تا زمان اعلام نظر شورای نگهبان این افراد می‌توانند بازی سیاسی اصول‌گرایان و اصلاح‌طلبان را تحت‌الشعاع رفتارهای سیاسی خود کنند. این افراد قطعا در فضای انتخابات به هر دو جریان سیاسی داخل حمله خواهند کرد و آنها را ناکارآمد نشان خواهند داد.

منبع:همدلی