افتونیوز|  سیدعلی حمیده کیش

در حالی که کشور با بحران کم‌آبی و فرسایش شدید منابع طبیعی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، احداث دو سد بزرگ ماندگان و خرسان بر روی رودخانه خروشان خرسان، یکی از مهم‌ترین تهدیدهای زیست‌محیطی و اقلیمی دهه‌های آینده به شمار می‌رود.

سیدعلی حمیده کیش-صبح خرد؛ در حالی که کشور با بحران کم‌آبی و فرسایش شدید منابع طبیعی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، احداث دو سد بزرگ ماندگان و خرسان بر روی رودخانه خروشان خرسان، یکی از مهم‌ترین تهدیدهای زیست‌محیطی و اقلیمی دهه‌های آینده به شمار می‌رود. ادامه این روند می‌تواند به معنای نابودی طبیعت دنا و زاگرس و خشک شدن کامل رودخانه کارون، پرآب‌ترین و تاریخی‌ترین رود ایران باشد؛ رودخانه‌ای که تا پیش از انقلاب، در بخش‌های پایین‌دست آن کشتیرانی انجام می‌شد و نماد حیات خوزستان به‌شمار می‌رفت.

رودخانه خرسان؛ شریان حیاتی کارون

رودخانه خرسان از دامنه‌های رشته‌کوه دنا و زاگرس مرکزی سرچشمه می‌گیرد و به‌عنوان منبع اصلی تغذیه کارون در سال‌های اخیر شناخته می‌شود. بخش قابل توجهی از جریان کارون از این رود تأمین می‌گردد، به‌ویژه پس از کاهش آب دهی چشمه‌های کوهرنگ و زردکوه. با این حال، اجرای سدهای ماندگان و خرسان عملاً این شریان حیاتی را مسدود و کارون را از مهم‌ترین منبع تغذیه خود محروم خواهد کرد.پیامد چنین اقدامی، کاهش شدید دبی کارون، تشدید پدیده ریزگردها، شور شدن زمین‌های کشاورزی خوزستان، نابودی زیستگاه‌های آبزی و پرندگان تالابی، و مهاجرت اجباری جوامع محلی خواهد بود.

سکوتی سؤال‌برانگیز در برابر فاجعه‌ای بزرگ

با وجود ابعاد گسترده و آثار فاجعه‌بار این طرح‌ها، تاکنون واکنش درخوری از سوی نمایندگان خوزستان در مجلس شورای اسلامی، استانداری و نهادهای مدنی این استان مشاهده نشده است. این در حالی است که نسبت به سد کوچک آبریز کهگیلویه با ظرفیتی حدود ۱۳۵ میلیون مترمکعب، که در مقایسه با سدهای یادشده، تنها در حد یک بند محلی است و هیچ تهدیدی برای خوزستان ندارد، شاهد جنجال رسانه‌ای و مخالفت‌های شدید بودیم.
سوال اساسی از این حضرات این است که چرا در برابر پروژه‌ای که می‌تواند نام کارون را از نقشه ایران حذف کند، چنین سکوتی وجود دارد؟

زاگرس در خطر؛ دنا نفس نمی‌کشد

سدسازی بی‌ضابطه نه تنها منابع آب پایین‌دست را نابود می‌کند، بلکه زیست‌بوم زاگرس و کوهستان دنا را نیز در معرض تغییرات اقلیمی جدی قرار می‌دهد. کاهش رطوبت خاک، خشکیدن چشمه‌ها و نابودی گونه‌های گیاهی و جانوری از جمله تبعات اجتناب‌ناپذیر این پروژه‌هاست.
زاگرس، این ستون فقرات ایران، دیگر توان تحمل پروژه‌های غیرکارشناسی و فشارهای انسانی را ندارد.

ضرورت بیداری و هم‌صدایی

اکنون زمان آن رسیده است که مردم دیار بلوط و نخل (خوزستان) ، فعالان محیط‌زیست، دانشگاهیان، نمایندگان مجلس و رسانه‌های مستقل با صدایی واحد در کنار مردم ، مسئولین و نمایندگان استان کهگیلویه و بویراحمد در برابر این پروژه‌های مخرب بایستند. جلوگیری از احداث سدهای ماندگان و خرسان نه تنها دفاع از طبیعت است، بلکه دفاع از حیات، کشاورزی، سلامت و آینده جنوب و جنوب‌غرب کشور است. بی شک هیچ توسعه‌ای ارزش آن را ندارد که بهایش، خشکیدن کارون و نابودی زاگرس باشد.

نتیجه‌گیری

کارون فقط یک رودخانه نیست؛ هویت، تمدن و حیات خوزستان و ایران است. امروز اگر در برابر سدسازی‌های بی‌رویه و تصمیم‌های غیرعلمی سکوت کنیم، فردا ممکن است دیگر آبی برای دفاع باقی نمانده باشد. چرا که نجات کارون، نجات ایران است. والسلام