سید ابراهیم دادگر

از آنجایی که معتقدیم تفکر انتقادی و تضارب آراء میان تفکرات متعدد باعث ارتقاء عقلانیت و پختگی نظرات میگردد؛ نقدی مفصل بر مصاحبه اخیر منتخب مردم محترم بویراحمد، دنا و مارگون در رسانه ملی داشته که از حوصله نوشتار خارج و بسنده به چند نکته مهم خواهیم کرد: 

1- ایشان تاکید بر اختصاص ارز ترجیحی به واردکنندگان داشته و بعد از آن ، از جمله کلی نظارت دقیق استفاده کرده؛ همانطور که کم و بیش میدانید، کلید واژه ارز ترجیحی که چند سالی است برای حمایت از اقشار کم توان جامعه و کنترل بازار وارد دایره المعارف اقتصاد ما شده ؛طرحی عملا شکست خورده است و  به نظر اکثریت اهل فن و کارشناسان، معایبش بسیار بر مزایایش سنگینی میکند و عدم نظارت دقیق عملا باعث شکست این طرح شد ؛ که این خود مستلزم تدوین قوانین نظارتی سختگیرانه و فسادستیز از دل مجلس ،قبل از اجرای این طرح بود و متاسفانه از دل مجالسی که عملا خالی از حقوقدان بوده و هست و از کمیسیون قضایی و حقوقی که به کمیسیون کم طرفدار و عملا بی طرفدار تبدیل شده ؛ انتظاری برای بررسی و تصویب طرح ها و لوایح قوی وجود نداشته. از جمله معایب طرح تخصیص ارز ترجیحی میتوان اشاره به جذابیت واردات و در نتیجه گسیل سیل عظیمی از مردم به سمت این موضوع و درخواست ارز ترجیحی داشت که دلیلی جز رانت نداشت؛ زیرا که وارد کنندگان کالا را با عرض دولتی وارد و به نرخ آزاد در بازار فروختند که کمر واردکنندگان غیر رانتی در این کارزار نابرابر به خاک مالیده شد . مفسده بزرگ دیگر این طرح ، ممنوعیت صادرات کالاهایی بود که ارز ترجیحی به آنها اختصاص داده شد!! در نتیجه این ممنوعیت، صادرکنندگان محروم از ارز دولتی یک شبه ورشکست و در مقابل واردکنندگان رانتی یک شبه راه صد ساله را طی کرده و تولید جذابیت خود را از دست داد و پولهایی که باید پایه اقتصاد مولد میشد سر از حسابهای بی نام و نشان و شرکت های کاغذی دراورد. کمترین فایده حذف ارز ترجیحی؛ حذف دستهای دلالان و رانت خواران و کاسته شدن حجم زیادی از پدیده قاچاق بود.                                                                                                                                     

2- منتخب محترم مردم در بخشی از صحبت هایش در پاسخ مجری به  این سوال که «یک قانون بر زمین مانده که در مجلس پیگیری می کنید چیست؟ »جوابی نامفهوم با عنوان، بحث به نتیجه رسانیدن تحریم ها را مطرح کرد و در ادامه که از ایشان سوال شد برنامه عملی شما برای رفع تحریم ها چیست باز به صورت کلی پاسخ دادند که یک برنامه کلی داریم و برای حل این مشکل نیاز به همدلی داریم و  این مهم در صورتی منتج به نتیجه می شود که طرف دیگر قضیه صادقانه با قضیه برخورد کند!! این که منظور ایشان از یک همدلی چیست؟ بماند؛ ولی لازم به تذکر است ، مناسبات حقوق بین الملل بر بستر نفع ملی استوار بوده و اینکه طرف مقابل صداقت داشته باشد حرفی عوامانه بوده و قطعا برخورد دوول مقابل بر اساس سیاست نفع بوده و در بده بستان دیپلماتیک چیزی که بیش از همه کلیدی است مذاکره از موضع قدرت و تقویت موضع تیم مذاکره کننده است؛ حال ، نقش مجلس کجاست؟ حمایت از تیم مذاکره کننده از لحاظ سیاسی و تصویت قوانین مسهل برای حرکت رو به جلوی مذاکرات و حذف نگاه جناحی در برخورد با منافع ملی است ؛ برای مثال در اواخر دولت حسن روحانی ؛ مجلس با طرحی موسوم به « اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها» بدون توجه به اصول حقوق بین الملل و در نظر گرفتن سیاست نفع ، عملا مسیر مذاکرات را مختل و فضای بازگشت دولت جو بایدن بعد از ترامپ به توافق هسته ای را بسیار محدود کردند.                                                                                                                        

3- در سوالی دیگر از ایشان در رابطه با نظرشان در رابطه با واردات خودرو پرسیده می شود که ایشان عملا موضع مخالف واردات با استدلال تخته شدن خودروسازهای داخلی به دلیل عدم توان رقابت با خودروساز خارجی را دارند! در نقد این نظر باید گفت واردات خودرو باعث افزایش رقابت در بازار و مجاب کردن خودرو سازها و متخصصین داخلی برای بهبود کیفیت محصولاتشان می شود؛ فراموش نکنید که قریب به اتفاق محصولات داخلی ابتدایی ترین اصول ایمنی و آیتم های رفاهی را رعایت نکرده و تبدیل به ارابه های مرگی شده که داغ های فراموش نشدنی بر دل این مردم نهاده و دلیل اصلی این بی توجهی خودروسازان داخلی ، انحصار مطلق و قبضه کردن بازار خودرو است؛ مورد دیگر اینکه جایگاه رضایت مردم در این موضع غیر محبوب چیست؟ واردات باعث میشود مردم بر اساس نیاز و سلیقه شخصی دست به انتخاب زده؛ از جمله فواید واردات تحریک و پویایی بخش های مختلف اقتصادی مرتبط با صنعت خودروست مانند زنجیره تامین، خدمات پس از فروش و تعمیرات خودرو هاست؛ فایده دیگر ورود خودروهای خارجی ، فرصتی است که نصیب خودروسازهای داخلی برای انتقال فناوری این محصولات می شود و بهبود کیفیت محصولات داخلی است. همه ی  این فواید بدون در نظر گرفتن مواردی چون تاثیر مثبت بر بازار ارز و تحول سریع صنعت خودروسازی داخلی است که با وجود عمری حتی بیشتر از برخی خودروسازان خارجی به شدت از قافله جامانده و  به صنعتی زیان ده تبدیل شده.                                                                                                                                   

در آخر مجددا تاکید داریم که نقد باعث باز شدن دریچه های جدید در پیش روی فرد نقد شونده خواهد شد و اعتقاد داریم که  نباید ظرفیت های علمی و تجربی برای کمک به منتخب مردم را دریغ کرد.