در حالی که کمتر از ۶ ماه تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ باقی مانده، اصلاح طلبان سکوتی معنادار پیشه کرده‌اند و از ارایه جزئیات فعالیت‌هایشان خودداری می‌کنند.

عقربه‌های ساعت به سرعت در حال حرکت هستند و زمان را به ضرر اصلاح‌طلبان به پیش می‌برند. در حالی که جناح رقیب حسابی دل به خرداد ۱۴۰۰ و بلند کردن دستش به نشانه پیروزی خوش کرده است اصلاح ‌طلبان به فکر تغییر ساز و کار برای رسیدن به یک جمع‌بندی هستند تا شاید بتواند نتایجی که اسفند ۹۸ برایشان رقم زد را جبران کند.

«نهاد اجماع‌ساز» این کلید واژه‌ای است که بعد از به کما رفتن شورای عالی سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان از زبان اهالی اردوگاه چپ به گوش رسید اما از زمانی که آنها در اواخر آذرماه از تصمیم جدید خود برای چگونگی فعالیت در انتخابات ۱۴۰۰ و تشکیل نهادی اجماع ساز خبر دادند، بالاتفاق سکوت معناداری پیشه کردند و به نظر می رسد ترجیح میدهند اقدامات انتخاباتی خود را در همین فضای مه آلود پیش ببرند تا جریان رقیب یا تندروهای اصلاح طلب نتوانند اقدامی پیشتازانه داشته باشند. موضوعی که محمود میرلوحی، عضو حزب اتحاد ملت و عضو شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان هم بر آن صحه می گذارد و در گفت‌وگو با خبرآنلاین می‌گوید: «باید منتظر بمانیم تا تصمیمات گرفته شود؛ اجازه دهید درباره جزئیات این مسئله اواخر دی ماه صحبت کنیم.»

معمای هیات پنج نفره

۲۴ آذرماه بود که فرج کمیجانی، رئیس دوره ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات اعلام کرد اصلاح طلبان قصد دارند با هدف تحقق و عملیاتی شدن اصلاح امور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نهاد اجماع سازی را با عنوان جدید با مشارکت فکری، عملی و اجرایی ۳۰ حزب دارای مجوز از وزارت کشور ایجاد می کنند که برای تقویت و فراگیری این نهاد اجماع ساز ۱۰ نفر از شخصیت‌های ملی دارای مقبولیت فراگیر اجتماعی و غیرحزبی جریان اصلاحات نیز به عنوان عضو مشاور در این نهاد اجماع ساز جدید دعوت خواهند شد. از همان زمان نحوه انتخاب و میزان اختیارات این اعضای حقیقی مورد پرسش و پیگیری خبرنگاران قرار گرفت، موضوعی که همواره در شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان هم مورد نقد و اعتراض برخی احزاب در جریان چپ قرار داشت. همسو با این موضوع چندی پیش اخباری مبنی بر تشکیل هیئتی ۵ نفره برای انتخاب اعضای حقیقی این نهاد اجماع ساز منتشر شد. روزنامه اعتماد در گزارشی نوشت که این ۵ نفر را چهره‌هایی از «بنیاد باران»، «حزب اسلامی کار»، «انجمن اسلامی مدرسین دانشگاه‌ها» و «مجمع فرهنگیان ایران اسلامی» تشکیل می‌دهند. فاطمه راکعی هم از بررسی بحث کمیته ۵ نفره در نشست ائتلاف احزاب اصلاح‌طلبان خبر داده و این یعنی شاید عضو پنجم این کمیته را یکی از زنان اصلاح‌طلب تشکیل دهد.

نقش خاتمی در ساز و کار جدید

هرچند بارها محمد خاتمی و نزدیکانش به زبان آورده‌اند که رئیس دولت اصلاحات برای خود نقشی در ردای لیدری اصلاح‌طلبان قائل نیست اما هرچه باشد حرفش برای جناح چپ سند است و تا مهر تایید او بر لیست و اقدامی قرار نگیرد وحدت تمام و کمال حول آن شکل نمی‌گیرد. حالا صحبت از ساز و کار جدید به میان می‌آید و این سوال در ذهن شکل می‌گیرد که نقش خاتمی در این ساز و کار نوپای اصلاح طلبان کجاست و قرار است با چه روشی به پیش برود و از همه مهمتر وقتی صحبت از تعیین افراد برای هیات پنج نفره به میان می‌آید این ۵ نفر قرار است چگونه تعیین شوند؟آیا سیدمحمد خاتمی در انتخاب آنها دخالتی دارد یا خیر؟،اختیار آنها تا چه حد با میزان اختیار احزاب تفاوت می کند و آیا همانطور که برخی دبیران کل احزاب می خواهند فقط نقش مشورتی خواهند داشت یا خیر؟ اینها همگی ابهامات موجود در فضای فعلی است. میرلوحی در گفت‌وگو با خبرآنلاین تشکیل این هیئت ۵ نفره را تایید می کند و می گوید: «آنها اکنون در جریان انتخاب اعضای حقیقی شورای جدید هستند و اطلاعات دقیقی از جزئیات ندارم.» او از اسامی این هیئت ۵ نفره هم نام نمی برد. این فعال سیاسی اصلاح طلب اما درباره تفاوت نهاد اجماع ساز جدید با شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان، توضیح می دهد؛ ‌«در حقیقت شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان با استعفای آقایان عارف و موسوی لاری دیگر تشکیل جلسه نداد تا بخواهد عملکرد خود را هم جمع بندی کند و گزارش ارزیابی دهد. پیش از آن هیئتی مامور می شد، ارزیابی می کرد و گزارش می داد اما این بار این اتفاق نیفتاد.» به گفته میرلوحی، اینکه جوانان وارد شورا شوند یا اصلاحاتی در آیین نامه شورای عالی اصلاح طلبان انجام شد یا در نحوه تنظیم لیست انتخابات تغییراتی رخ داد، همگی نتیجه گزارش ارزیابی های پیشین بود اما دوره آخر چنین کاری انجام نشد و باید منتظر باشیم تا با تشکیل شورای جدید ارزیابی و نظر دهند.

در بر پاشنه شورای عالی سیاست‌گذاری می چرخد؟

۵ سال پیش وقتی شورای عالی سیاست‌گذاری با هدف ایجاد ائتلاف برای دهمین انتخابات مجلس تشکیل شد همه از آن حمایت کردند اما بعد از پیروزی سال ۹۴ انتقادات به ساز و کار آن شروع شد و در خرداد ۹۶ این انتقادات به اوج خود رسید تا اینکه بعد از اسفند ۹۸ و استعفای رئیس و نائب رئیس آن عملا از دور گردون جریان چپ خارج شد اما وقتی صحبت از ساز و کار جدید با همان کارکرد به میان می‌آید بلافاصله این سوال در ذهن نقش می‌بندد که آیا این نهاد قرار است همان شورای عالی با یک اسم جدید باشد یا شکل به روز رسانی شده آن و یا اساسا صدر تا ذیلش قرار است متفاوت با شورایی باشد که خود به جای ائتلاف به محل اختلاف تبدیل شده بود؟ میرلوحی در این باره می گوید: شورای جدید باید تشکیل شود، گزارش دهد و بگوید ایرادها در کجا حل و رفع خواهد شد. او اینگونه توضیح می دهد: شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و ۳۰ حزب اصلاح طلب در این نهاد اجماع ساز حضور دارند و از نظر ساختاری همان شورای عالی سیاستگذاری است و کم و بیش روشن است اما باید دید کدام اشکالات و به چه نحو رفع می شود.

میرلوحی در واکنش به اینکه ۱۰ عضو حقیقی با اعضای حقیقی شورای عالی سیاستگذاری اصلاح طلبان متفاوت خواهند بود یا خیر، تاکید می کند: اعضای حقیقی هم احتمالا تعدادی تغییر می کنند اما نه همه؛ البته فعلا نمی توان درباره این تغییرات فعلا نظری داد چون در حال انتخاب است.