افتونیوز _ اعتیاد همچنان رنگ‌وبوی مردانه دارد؛ انگار کسی نمی‌خواهد بپذیرد که زنان هم به این دام گرفتار می‌شوند. شاید باور کردنش سخت باشد، اما عده‌ای با همین نگاه با مسئله اعتیاد زنان برخورد می‌کنند و حتی کمک‌های خود را از آنان دریغ می‌کنند. انگ زدن و چسباندن برچسب‌هایی مانند فاسد به زنانِ دارای اعتیاد، سبب شده که آن‌ها یا خودشان را به‌صورت خودخواسته در خانه‌ها‌ پنهان کنند یا در اختیار مردانی قرار بگیرند که اجازه ندهند به مراکز حمایتی مراجعه کرده و خدمات دریافت کنند. به همین دلایل هیچ‌وقت از تعداد این زنان نسبت به مردان دارای اعتیاد اطلاعات دقیقی در دست نیست و احتمالاً باید گفت زنان دارای اعتیاد دیده نمی‌شوند. در جست‌وجوی دلایل این دیده نشدن یک فعال اجتماعی حوزه زنان در گفت‌وگویی می‌گوید که «پنهان بودن آمار زنان مصرف کننده مواد دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد مانند این‌که خیلی از زنان مصرف کننده اصطلاحاً خانگی هستند و در خانه مواد مصرف می‌کنند و شرکای جنسی آن‌ها مواد مورد نیازشان را تامین می‌کنند. یا این‌که گروهی از آن‌ها همچنان فکر می‌کنند که دارند تفریحی مصرف می‌کنند. خیلی از زن‌های مصرف‌کننده مواد برای دریافت خدمات به مراکز ارائه‌دهنده خدمات مراجعه نمی‌کنند و معمولاً اعتیاد خودشان را اعلام نمی‌کنند و سعی در پنهان نگه داشتن آن دارند.» او ادامه می‌دهد: «آن دسته از زن‌هایی هم که مصرف کننده خانگی نیستند، یعنی در خیابان و در میان کارتن‌خواب‌ها حضور دارند و اصطلاحاً تَه‌ خطی شده‌اند، اغلب توسط چند مرد احاطه و تامین می‌شوند و امکان تعامل با مراکز ارائه خدمات برایشان وجود ندارد. همه این موارد موجب می‌شود که ما اطلاعات نسبتاً دقیقی از آمار زنان معتاد نداشته باشیم.»قداست زنانه مانع هویدا شدن اعتیاداما مسئله شناسایی نشدن زنان دارای اعتیاد، جدا از آمارهای اعلام شده، گویی ریشه در باورها دارد. جایگاه مقدسی که ما معمولاً برای یک زن به عنوان همسر یا یک مادر در نظر می‌گیریم، سبب شده که در ناخودآگاه دوست نداشته باشیم بپذیریم که اعتیاد می‌تواند آن‌ها را گرفتار کند. اگر هم روزی چنین شود و آن‌ها به دام اعتیاد بیفتند به دلیل وجود همین دیدگاه آن‌ها را با نگاه‌های سراسر آلوده به اتهام‌های اخلاقی مواجه می‌کنیم، طوری که از لحظه هویدا شدن راز چندین ساله خود چنان نگران هستند که ترجیح می‌دهند همچنان در خفا مواد مصرف کنند و خود را از دریافت خدمات مراکزی که برای همین مسئله طراحی شدند، محروم می‌کنند. «سپیده علیزاده»، مددکار اجتماعی و مدیر موسسه کاهش آسیب زنان «نور سپید هدایت» دراین‌باره بیان می‌کند: «همواره یک «انگ» به دنبال زنانی که معتاد شده‌اند در جامعه وجود دارد، به همین دلیل گاهی مقاومت یا حساسیت‌هایی به‌وجود می‌آید که عده‌ای نمی‌خواهند آسیب زنان به‌ویژه زنان معتاد را ببینند، در حالی که به عنوان قسمتی از جامعه همیشه آن‌ها وجود دارند. خود زنان هم وقتی‌که به هر طریقی درگیر اعتیاد شده باشند، به دلیل وجود همین «تبعیض‌ها» اعتیاد خود را اعلام نمی‌کنند. همین مسئله سبب می‌شود که مشکلاتشان بیشتر شود و وقتی به ما می‌رسند که دیگر کمک کردن به آن‌ها سخت شده است.»عدم حمایت از زنان دارای اعتیاد با برچسب فساداما این نگاه به زنان علاوه بر این‌که مانع می‌شود آن‌ها در صورت مبتلا شدن به این بیماری خودشان را به مراکز حمایتی معرفی کنند، مانع دریافت کمک‌های مردمی مراکز کاهش آسیب هم شده است؛ کمک‌هایی که قرار است در پی مسئولیت‌های اجتماعی افراد خیّر یا شرکت‌هایی که بهره‌مند از امکاناتی هستند به این مراکز برسد تا شاید بشود به یاری آن‌ها بخشی از مشکلات زنان دارای اعتیاد را برطرف کرد. «علیزاده» با بیان این‌که «گاهی نگاه‌های سوگیرانه سبب کاهش حمایت خیّرها می‌شود» عنوان می‌کند که «گاهی شده ما با یک خیر حوزه مدرسه‌سازی، کودکان، معلولین و کسانی که دست خیر در خصوص یاری رساندن به افراد مبتلا به سرطان دارند صحبت می‌کنیم که حمایت‌های خودشان را در حوزه آسیب‌های اجتماعی هم برسانند. آن‌ها ابتدا خیلی تمایل نشان می‌دهند، اما وقتی‌که متوجه می‌شوند می‌خواهیم به زنان کارتن‌خواب کمک کنیم، وجود همان «انگ» که در جامعه وجود دارند و نمی‌خواهند زنان معتاد را ببینند، باعث می‌شود که جلو نیایند و ادامه همکاری ندهند. گاهی می‌گویند که این زن‌ها با تمایل خودشان به این مسیر افتادند و معتاد شدند، یا این‌که این زن‌ها از نظر اخلاقی فاسد هستند، همین مسائل سبب می‌شود که برای یاری رساندن در خصوص آسیب‌های اجتماعی به‌ویژه درباره زنان رغبتی نداشته باشند.» این مددکار اجتماعی با بیان تجربه‌ای که با آن روبه‌رو شده دراین‌باره اضافه می‌کند: «زمانی در حوزه زنان و کودکان مبتلا به اچ.آی.وی کار می‌کردم، آن‌جا با این برخوردها بسیار روبه‌رو شدم که خیّرها حمایت نمی‌کردند. حتی خاطرم هست که یک‌بار عید قربان بود و ما با بعضی از این خیّرها صحبت کردیم اگر گوشتی و نذری هست به مرکز ما هم برسانند، واقعاً حمایت نمی‌کردند، و من شاید آن‌جا بود که به خودم گفتم نباید از اول می‌گفتم این کمک‌ها را برای مبتلایان اچ.آی.وی یا زنان می‌خواهم، چراکه همان «انگ»‌ها سبب می‌شد که حمایت دریافت نکنم.»مصایب فعالان در حوزه آسیب‌های اجتماعیاین درحالی است که به گفته این مددکار، گاهی همین انگ‌زدن‌ها متوجه کسانی می‌شود که درباره آسیب‌های اجتماعی به‌ویژه زنان فعالیت می‌کنند و گویی قرار نیست پایانی داشته باشد. «سپیده علیزاده» مدیر موسسه «نور سپید هدایت» که در زمینه کاهش آسیب زنان فعالیت می‌کند، در خصوص این مسئله بیان می‌کند که «حتی گاهی به ما، به عنوان فعال اجتماعی که در خصوص آسیب‌های اجتماعی و زنان کار می‌کنیم کلی «انگ» چسبانده می‌شود و مورد تهمت‌ها و تحقیرهای جنسیتی قرار می‌گیریم. گاهی وقتی می‌خواهیم از مسئولیت‌ اجتماعی شرکت‌ها و موسسات و خیّرین استفاده کنیم با دیدگاه‌های تند به ما می‌گویند که این‌ها «خانه فساد» راه انداخته‌اند، به همین دلیل از خدمات ما حمایت به عمل نمی‌آورند.» با این وجود هرازگاهی آماری از تعداد افراد دارای اعتیاد منتشر می‌شود که معمولاً با احتساب سهم ۶تا۱۰درصدی آن تلاش می‌کنند تعداد جمعیت زنان مصرف کننده را حساب کنند. مدتی قبل هم معاون ستاد مبارزه با مواد مخدر در همین رابطه آماری منتشر کرد. به گزارش ایسنا «ناصر اصلانی» در یک گفت‌وگوی رادیویی عنوان کرده که حدود دو میلیون و هشتصد هزار معتاد در کشور وجود دارد. حالا اگر قرار باشد با همان فرمول محاسبه شش درصدی جمعیت زنان درگیر به این بلا را محاسبه کنیم به جمعیتی حدود ۱۶۸هزار نفری از زنان مصرف کننده مخدر می‌رسیم که البته به‌نظر می‌رسد موارد مبتلا بیشتر از این تعداد باشد. همدلی