جلسه شورای امنیت سازمان ملل هفته گذشته برگزار شد. در این جلسه برای اولین بار در دولت ترامپ، وزرای خارجه دو کشور ایران و آمریکا در یک جلسه شرکت کردند. وزیر خارجه آمریکا مدت‌ها برای پیش بردن اهداف خود در این جلسه با کشورهای مختلف رایزنی کرده بود. خصوصاً فشار زیادی به اعضای دائم شورای امنیت وارد کرده بود تا با طرح آمریکا برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران همراهی کنند.

۱۳ سال پیش، تحریم‌های شدید تسلیحاتی علیه ایران به بهانه فعالیت‌های هسته‌ای وضع شد. مطابق این تحریم‌، ایران از هرگونه خرید و فروش سلاح‌های متعارف منع شد. یکی از مفاد برجام و قطعنامه ۲۲۳۱، لغو تمام این تحریم‌های تسلیحاتی پس از پنج سال بود. مطابق برجام، پاییز امسال باید تحریم‌های تسلیحاتی برچیده شود. این کار عملاً توازن نظامی منطقه را به نفع ایران تغییر می‌دهد. به نظر می‌رسد یکی از مفاد مهمِ راهبردیِ توافقِ برجام همین باشد. با اجرای آن، یک امتیاز راهبردی نصیب ایران می‌شود. آمریکا با علم به این موضوع، تمام تلاش خود را معطوف به جلوگیری از لغو تحریم تسلیحاتی ایران کرده است. حتی تهدید کرده که درصورت ناموفق بودن تلاش دیپلماتیک از طریق شورای امنیت، از طُرُق دیگر مانع لغو تحریم‌ها می‌شود.

از همان دوران مذاکرات برجام، این بخش برجام بسیار مورد مناقشه بود. ایران اصرار می‫کرد که باید تمام تحریم‌های تسلیحاتی با شروع برجام لغو شود و طرف‌های دیگر اساساً معتقد بودند نباید این تحریم‌ها لغو شود. درنهایت توافق شد پس از پنج سال از شروع برجام، تمام تحریم‌های تسلیحاتی مربوط به پرونده هسته‌ای ایران لغو شود. در آمریکا، مخالفان اوباما این بخش از برجام را نقطه ضعف برجام می‌دانستند و اوباما را بابت پذیرش لغو این تحریم‌ها، شماتت می‌کردند. ترامپ نیز از همان ابتدا با انتقاد از این بخش برجام، وعده خروج از برجام را داد؛ و چنین هم کرد. اکنون به لحظه موعود در برجام نزدیک می‌شویم‌. جلسه چند روز پیش شورای امنیت به همین موضوع مرتبط بود. پمپئو لابی سنگینی کرد تا موافقت اعضای دائم با طرحش را جلب کند، اما با تلاش‌های دیپلماتیک ایران ناکام ماند. به علت کرونا، این جلسه به صورت مجازی برگزار شد. از طریق لایو اینستاگرامیِ دکتر ظریف، مخاطبان زیادی توانستند جدال سیاسی-حقوقی ظریف و پمپئو را ببینند. درنهایت طرح پمپئو در این جلسه ناکام ماند. آمریکا می‌داند این بخش از برجام، به نوعی یکی از رگ‌های حیاتی برجام است. به همین سبب تمام تلاشش را می‌کند با زدنِ این رگ، برجام را پیش از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به کلی نابود کند.

حقیقتاً ارزش برجام در این مواقع مشخص می‌شود. وقتی تلاش‌های سنگین سیاسی آمریکا علیه ایران ناکام می‌ماند. ما با برجام عمق راهبردی سیاسی برای کشور ایجاد کردیم. سال گذشته اجلاس ورشو با فشار سنگین آمریکا برگزار شد اما به نتیجه نرسید. استدلال‌های پمپئو در جلسه چند روز پیش نیز در انزوای کامل بود. همه اینها امتیازات سیاسی برجام است. برجام امکان اجماع جهانی علیه ایران را بسیار پایین آورده است و امکانِ چانه زنی و مقاومت سیاسی به ایران داده است. هدف کاخ سفید همانطور که صراحتاً در داخل کشورشان برای رقیبشان خط‌ونشان کشیده‌اند، نابودی کامل برجام است. آنان می‌دانند برجام مانع اصلی اجماع جهانی علیه ایران است. ما اکنون تقریباً به وضعیت فنی هسته‌ای در پیش از برجام برگشته‌ایم (حتی در مواردی به جهت استفاده از نسل جدید تکنولوژی، جلوتر نیز رفته‌ایم)، اما چون برجام زنده است اجماع جهانی علیه ما شکل نمی‌گیرد؛ این امتیاز سیاسی برجام است.