مهربانی را ورق بزنید. در سیسخت مهربانی ارزان ارزان است سی سخت را با آب و هوایش می‌شناسند، سی سخت در خاطرات توریستها مدام تکرار می‌شود و بقای زندگی را با حداقل یک بار دیدن سیسخت گره می‌زنند. سی سخت را با کی خسرو می‌شناسند، گرز، چماق، در واژه‌های سی سختی‌ها جایگاهی ندارد و به شهر معلم و قلم معروف است. حال اگر از کنار این واژه‌ها عبور کنیم، سی سختی‌ها اینبار در حادثه سقوط هواپیما بر فراز بام دنا سنگ تمام گذاشتند و با آنکه فقط یکی از سرنشینان از اهالی مهربانی بود اما داغدار ۶۶ مسافر آسمانی بودند. سی سختی‌ها خانه‌های خویش را مجانی در اختیار بازماندگان و نیروهای امدادی قرار دادند و بجای آنکه اجاره‌ای بگیرند، انسانیت را معامله نکردند و مهربانی را هدیه کردند. مردها به کوه زدند تا لاشه هواپیما را پیدا کنند و بانوانشان به‌صورت خودجوش با هزینه خویش صبحانه، ناهار و شام برای نیروهای امدادی و مهمانان داغ دیده آماده کردند و حادثه سقوط هواپیما را شرمنده خویش کردند.

سی سخت حماسه‌ای انسانی ساخت بدون آنکه صدای برنو شنیده شود. یادم نمی‌رود که در حادثه‌های مشابه در دیگر جاها، اتفاقات نامبارکی افتاد، آنگاه که چادر لازم شد چادرهای اسکان گران شد گاها دیده می‌شد که چادرهای حلال احمر بجای کرمانشاه در جاهای دیگری علم می‌گردید! یادم هست که کانکس‌ها گران شد یادم هست که در ایام مهربانی چه نامهربانی‌ها انجام گردید. انسانیت در سی سخت فراوان است و معامله نمی‌شود، دستکش، کلاه و لباس گرم مجانی داده شد در حالی که می‌شد آن بانویی سی‌سختی آن‌ها را چهار برابر بفروشد. اما اینجا سرزمین خداست، طواف انسانیت هفت بار که هیچ هفتصد هزاران بار است رمی جمرات ثانیه به ثانیه انجام می‌شود و به مجسمه شیطان درون سنگ می‌زنند و اینگونه مهربانی رایگان است. در این سرزمین به وقت تنگدستی انسانیت قربانی نمی‌شود و در این قربانگاه تاریخی قربانی هوای نفسانی خودنمایی می‌کنند.

اینجا مهربانی ارزان است. اینجا عرفات و دعای عرفه به خوبی ادا می‌شود و هم درد بازماندگان را به جان می‌خرند و هم دیگ‌های پر از غذا را راهی کوه‌ها می‌کنند. انسانیت مرتب در کنار دیگ‌های پر از مهربانی ادا می‌شود، اینجا همه آداب حج انسانیت، تمام و کمال ادا می‌شود. سرزمین خدا در عربستان نیست همین جا پای کوه دنا اطراق کرده است، سی سخت را سرزمین انسانیت میدانم و گویا در این شهر هیچکس معامله گر انسانیت نیست. بقول سهراب اینجا زندگی خالی نیست، مهربانی هست، سیب هست، ایمان هست. اینجا خدا ساکن است……